woensdag 20 juni 2007

Anti Helden (door Ludo)

Vorige week plaatste ik op het voormalige weblog van Edward van de Vendel een filmpje van Paul Potts, de autotelefoonverkoper uit Wales die meedeed aan het programma Britain's got talent.

Paul, een overduidelijk onzekere jongen, bleek fantastisch opera te kunnen zingen.
Het filmje is prachtig in meerdere opzichten. Mooi, omdat de scepsis bij de jury langzaam verandert in ongeloof en vervolgens in ontroering (Amanda) en verbijstering.
Het is de reflectie van de jury, die het fimpje nog krachtiger maakt. De anti held, blijkt een held.
Er zijn inmiddels meerdere filmpjes van Paul Potts op het internet, en natuurlijk won hij deze show. Maar vooral, vanwege zijn eerste optreden. De andere optredens zijn technisch gezien beter, maar de absolute verrassing van het eerste filmpje is er af..
Dat is ook mijn fascinatie voor anti helden. Mensen die iets blijken te kunnen wat je absoluut niet verwacht.

Over anti helden bestaat een hardnekkig misverstand. Ik bedoel eigenlijk dat veel mensen het etiket "anti held" opgeplakt krijgen, maar dat eigenlijk niet zijn. Voorbeelden:
Herman Berghuis (Idols). Dat is geen anti held. Die jongen is zielig.
Eddy the eagle (kon best schansspringen, voor een Brit, maar had geen talent)
De Tokkies, aso's die ten onrechte aandacht krijgen.

Wie zijn dan wel anti helden behalve Paul Potts?

Eric Moussambani (Eric the Eel). Kijk hier naar hem...

Een zwemmer uit Equatoriaal Guinee, die niet kon zwemmen, maar voor zijn land terecht een held werd en een voorbeeld voor zijn land, dat een landgenoot zomaar naar de Olympische spelen kan. Bovendien was het prachtig om te zien hoe hij zichzelf helemaal stuk zwom. De olympische gedachte in een anti held.

Waarom dit stukje. IJdelheid, allereerst, want ik hecht aan veel comments.
Ik zou graag een lijstje willen maken met een top 5 van all time anti helden. Maar niet zonder jullie inbreng. Een naam is niet genoeg. De motivatie er graag bij.

Mijn voorbeelden zijn puur ter illustratie. Er zijn vast veel betere te bedenken.

Succes!

12 opmerkingen:

Anoniem zei

Vandaag zat ik bij het afstudeergesprek van een studiegenoot. Ze was al afgestudeerd en had een afsluitend gesprek met studieleiding, begeleiders en een paar uitgenodigde studenten.

Volgens mij komt iedere student er op zo'n moment achter dat hij/zij van antiheld naar held is gegaan.

Ooit waren er vage plannen in achterhoofden en de bezitters van die achterhoofden wisten dat het onmogelijke plannen waren. En een aantal maanden later liggen ze in scriptie- (en in dit geval ook in hoorspel)vorm op tafel.

Ludo zei

Mooi gezegd Frank,
Een scriptie is idd iets waar je als een berg tegenop kan zien. Als je dat afgerond hebt, dan heeft er een interne heldvorming plaatsgevonden.

Anoniem zei

Die Spaanse schaatser, Gomez, is dat een kandidaat?

Ludo zei

Kees,

ik ken Gomez niet, maar ben zeer benieuwd.
Zelf zat ik nog te denken aan Joost Prinsen. Als je die man in het echt ziet geef je hem je laatste broodkorstje, terwijl die man toch echt een enorm talent heeft. Als was het maar vanwege "met het mes op tafel".

Anoniem zei

Best nog een lastige vraag, ik zit er al een poosje over na te denken, maar kan niet echt op betere voorbeelden komen dan Abraham Lincoln en Sneeuwwitje en Assepoester. Die begonnen hun leven allemaal heel sneu, maar eindigden uiteindelijk presidentelijk of prinsesselijk heldig. Oh, maar mijn lievelingsvoorbeeld is nog wel J.K. Rowling, de alleenstaande bijstandsmoeder die met een slapend kind in de kinderwagen naast zich en een kop koffie op het cafétafeltje voor zich op goed geluk schreef aan het eerste deel van Harry Potter. Ze was maatschappelijk gezien al afgeschreven, maar ze schreef zich daar, in die cafés, terug in de hoofden van ieder mens ter wereld en in de geschiedenisboeken.
Maar ik nomineer ook De Onbekende Held, de held die Frank ook noemt: al diegenen bij wie "interne heldvorming" heeft plaatsgevonden. (Dankje, Ludo, dat is een begrip om in te lijsten.)

Anoniem zei

Gomez was een Moussambini op ijs. Hij kon wérkelijk niet schaatsen, maar waarschijnlijk omdat in Spanje niemand het béter kon, mocht hij zijn land tijdens alle grote wedstrijden vertegenwoordigen. Dat was lachen want wanneer Gomez – oorverdovend toegejuicht - over de finish wankelde, had zijn tegenstander al gedoucht, gegeten en twee avondbladen gelezen. G. was enige tijd een soort cultheld, maar dat was in, ik denk, de jaren ’70, misschien zelfs vóór jouw geboorte, Ludo, in HOOGKERK.
Overigens begrijp ik volgens mij niet helemaal aan welke criteria jouw antiheld moet voldoen. Is bijvoorbeeld Lambik ‘uit’ Suske & Wiske een antiheld?

Anoniem zei

Ik heb er nog een. Maar ik weet niet hoe hij heet. Het is een kogelstoter.

Hij zou meedoen aan een groot toernooi, volgens mij de Olympische Spelen. Maar er ging iets mis met de inschrijving en toen stond die grote, zware, vlezige man ineens op de deelnemerslijst voor de honderd meter sprint.

En die heeft hij uitgelopen! Hij is met zijn hele kogelstoterslijf aan de finish verschenen, geholpen met de startblokken, want daar snapte hij geen hout van, heeft gewacht op het startschot en op een drafje, ver, ver achter alle anderen de 100 meter sprint afgelegd.

Anoniem zei

Het worden om de een of andere reden wel steeds sporters...
Ik vind ook sporters in aanmerking komen die héél lang tweede of derde waren en eindelijk zegevieren... Joop Zoetemelk bijvoorbeeld, of Gerard van Velde.
Hoewel die altijd al ongelooflijk goed waren natuurlijk, en nooit losers.
Moeilijk toch, om goeie voorbeelden te bedenken.
[maar interne heldvorming blijft een mooi begrip!]

Anoniem zei

Neville Longbottom uit de Harry Potter-boeken vind ik ook een goede. En misschien die jongen die probeert te toveren maar voortdurend alles opblaast, Seamus heet hij geloof ik. Het gaat steeds mis, maar hij blijft maar doorgaan want hij weet gewoon zeker dat hij het kan.

Anoniem zei

Brengt mij op de vraag: ben je een anti-held als je je eigen verwachtingen waarmaakt, of (het tegendeel van) andermans verwachtingen bewijst?

Wacht even, nu ik het nalees, snap ik het zelf niet meer. Eh...

Wat ik bedoel is, geloof ik: word je van anti-held een held door 'interne heldvorming' of door externe heldvorming? Of allebei?

Of ligt de knoop er juist in, dat één van beiden (jijzelf of je omgeving) blijft denken dat 't je het eigenlijk niet gaat lukken? Want als iedereen verwacht dat je het kunt (jijzelf en je omgeving) dan ben je toch al een held? (Is het anders een kwestie van faalangst?)

Of gaat het om het uitzonderlijke boven-jezelf-uitstijgen?

Hallo Canna, zijn jullie daar nog? Sorry als dat verward klinkt. Met een slaaptekort stijgt mijn behoefte aan filosoferen, maar daalt mijn vermogen tot formuleren. Lastige combinatie. Want die anti-held die ik gisternacht bedacht, was ik vanmorgen alweer kwijt.

Anoniem zei

@ Ingrid: ik denk dat het in jezelf kan plaatsvinden. En dat je het dan ook uitstraalt. Daardoor valt het anderen weer op.
Andersom is volgens mij ook mogelijk. Anderen hebben een bepaald verwachtingspatroon en als je dat ontstijgt word je een held.

Neem Foppe de Haan. Iedereen dacht dat hij ging afbouwen bij de KNVB. Jarenlang het vaste gezicht bij Heerenveen, maar nu gaat ie een held worden. Foppe is is hartikkenen goehjun. Hij het net twij moar trij stripjes voor op andere coaches. En ook nog een tillefoontsje van Balkenende had.

Shit weer een sportpersoon.

Is Tom Waits een anti held?

Anoniem zei

Ja, is het nou klaar met al die sporters!? (sprak zij streng)

Tom Waits. Ja, dat is wel een anti-held. Een underdog.

Ik kan alleen maar niet-echt-bestaande anti-helden bedenken. Personages. Uit films en boeken. (Neville Longbottom / Marcel Lubbermans vond ik een goeie.)

Maar ik verdiep me dan ook weinig in sport en politiek, waar het schijnt te wemelen van de anti-helden.

Mooi beschreven, die interne- heldvorming.