donderdag 28 juni 2007

Ontbijttafeltje (door Frank)

Hele aardige leraren Duits heb ik gehad. Het lag echt niet aan hen. En ook niet aan mij, daar ben ik vrij zeker van. Het is de schuld van het Duits zelf. Ik kan me redden met handen en voeten en vooral veel gezichtsuitdrukkingen.

Toen ik ‘Bist du Krank mit Frank?’ aan elkaar rijmde wist ik niet zeker wat ik opschreef. ‘Ben jij ziek met Frank?’ of ‘Ben jij gek met Frank?’. Ik ben het hier gaan opzoeken. Ik had het goed. Krank betekent ziek. Maar er stond meer. Ook woorden die met Krank te maken hebben worden genoemd.

Bijvoorbeeld:

5 krankengymnastik (fysiotherapie)

En:

6 krankengymnastisch (***************)

Ik dacht, in al mijn onschuld, dat dat ‘fysiotherapeutisch’ zou betekenen.
Krankzinnig idee natuurlijk.
Krankengymnastisch betekent ‘ontbijttafeltje’.
Het staat er echt.

En ik probeer er achter te komen wat ik liever wil.

Dat er onder die taal met zijn naamvallen en logica een woud van kleine uitschietertjes zit? Van woorden die zonder duidelijke aanleiding ‘ontbijttafeltje’ betekenen?
Dat zijn dan toch zwarte schapen van hun woordfamilie. Alle anderen worden op vergelijkbare manier geschreven en hebben een vergelijkbare betekenis. Ze horen erbij. Ze mogen op familiediners aan de volwassentafel zitten. Ze komen in de erfenis omdat ze de familienaam op een degelijke, fatsoenlijke manier laten voortbestaan, niet omdat ze die naam toevallig ook dragen.

Of zou ik het leuker vinden als het een foutje is? Een medewerker van die site of een ontwikkelaar van dat digitale woordenboek heeft een typfout gemaakt en die is niemand opgevallen. Of het is wel iemand opgevallen maar die dacht gniffelend: ‘ik laat hem staan.’

Inmiddels snap ik hoe het zit. Het is allemaal toch nog logica. Het ontbijttafeltje is voor de mensen die lang ziek zijn en ontbijt op bed krijgen. Het is een bedtafeltje.

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Geweldig woord, en inderdaad volkomen niet te volgen, zoals meestal in het Duits (ben ik hartgrondig met je eens).
Want dat een ziekbedtafeltje kranken-dinges heet, okee, maar wat heeft gymnastisch ermee te maken? Misschien de gymnastische toeren die je moet uithalen bij het eten? Om te zorgen dat de wijn niet in je nek klotst en de tagliatelle niet in je pyjama verdwijnt? (ja, je kunt er met een ernstig ziekbed ook van avond-eten)

Anoniem zei

Ik dacht nog dat Tisch tafeltje betekent. En nassen is eten, natuurlijk. Dus dan blijft het raadsel bij die Krankengym.

Anoniem zei

Overigens is het in het Duist gewoon elkaar niet te tutoyeren. Dit geheel in tegenstelling tot de Niederlandse taal, waarin het je-en en jou-en angbaar is geworden en de u- aanspreekvorm tot een zeldzaamheid is verworden.

Bist du krank mit Frank zou derhalve in correct Deutsch "Sinds Sie krank mit Frank" zijn.

Anoniem zei

Und per ongeluk een s geplakt achter Sind.

"Sind Sie krank mit Frank"